Op expeditie naar de ontketende toekomst met spreker Ruud Veltenaar

Verslag lezing Ruud Veltenaar op 20 januari 2023

Wat heeft de alsmaar groeiende ecologische crisis (klimaatverandering, verlies aan biodiversiteit, vernietiging van onze leefomgeving) met het werkveld van schuldhulpverlening te maken? Alles!

Klimaatverandering is de grootste uitdaging voor de mensheid ooit en zal een eminente impact hebben op alles en iedereen. Overal. In alle aspecten van ons leven.

Ruud Veltenaar; filosoof, faculty member aan Nyenrode, internationaal topspreker en bestseller auteur,  heeft het team van De Schie meegenomen in een analyse van mondiale ontwikkelingen die grote invloed hebben op onze maatschappij, samenleving en op ons als individu. Toenemende druk op het besteedbaar inkomen en koopkracht en groeiende onvrede en onzekerheid in de maatschappij, hebben grote invloed op het werk van de schuldhulpverlener. In dit artikel een verslag van het inspirerende betoog van Ruud Veltenaar.

De mensheid worstelt met grotere uitdagingen dan ooit. Er zijn sociale, economische en ecologische uitdagingen die onderling verband houden en elkaar versnellen en verergeren. We leven in een tijd van polycrisis en toenemende druk op de maatschappij. In de afgelopen eeuwen is de welvaart in de ontwikkelde wereld verder toegenomen ten koste van onze planeet en ons sociaal welzijn. Hierdoor loopt de aarde op zijn laatste benen en is de samenleving gepolariseerd. De ecologische crisis heeft op alle vlakken in de maatschappij gevolgen en leert ons dat een radicale verandering in denken, doen en laten nodig is.

We leven niet meer in een tijdperk van verandering, maar in een verandering van tijdperk, aldus Veltenaar. Een verandering van denken is nodig in de westerse wereld om te voorkomen dat we onze aarde verder uitputten. Deze verandering van denken heeft invloed op alle vlakken in de maatschappij. Door de toenemende druk is onze maatschappij een ‘pressure cooker’ geworden. De ecologische, economische en sociale crisis strijdt met onze levensstijl, gewoonten en veronderstelde rechten. Om een ineenstorting van het systeem te voorkomen, worden allerlei maatregelen genomen die vooral gericht zijn op symptoombestrijding. Juist daarom is een totale transitie naar een volgende fase in onze beschaving gewenst en noodzakelijk, betoogt Veltenaar. Een transitie van welvaart naar welzijn. Van ik naar wij. En van ego naar eco, Van rendement naar waarde en meer rendement. In het nieuwe tijdperk zouden mensen meer moeten streven om het beste voor de wereld te doen in plaats van de beste van de wereld willen worden.

We merken dat armoede steeds meer doordringt in de middenklasse van de maatschappij. Door aanhoudende crises en stijgende prijzen voelen steeds meer huishoudens druk in hun portemonnee. Ruud formuleert drie omdenkers die ons helpen om uit deze crisis te komen. Allereerst is veerkracht onmisbaar. Een gezonde levensstijl in combinatie met goede zelfzorg geeft een krachtige basis. Als we goed voor onszelf zorgen, kunnen we ook voor anderen zorgen. De focus moet worden verlegd van maximaliseren van materiele welvaart naar het optimaliseren van betekenis en levensgeluk. Om dit te bereiken is een herverdeling van vermogen onmisbaar. Bijna de gehele winst uit het bedrijfsleven wordt nu uitbetaald aan anonieme aandeelhouders en speculanten, die vaak geen enkele binding hebben met de onderneming. De winsten zouden meer veel in balans onder alle stakeholders verdeeld moeten worden, inclusief de planeet, de samenleving en natuurlijk de medewerkers en zijn of haar gezin!  In het bedrijfsleven is langzaam een eerste omslag in denken waar te nemen. Steeds meer bedrijven realiseren zich dat winstmaximalisatie misschien het doel maar zeker niet de bedoeling is. De grote vraag is hoe bedrijven van netto nul uiteindelijk netto positief kunnen worden. Hoe verdien je geld aan het oplossen van de problemen i.p.v. deze te verergeren? Hoe creëer je meer waarde voor alle stakeholders door een bijdrage te leveren aan het creëren van een wereld waarnaar bijna iedereen verlangt?

Het is van groot belang dat ons denken in onze maatschappij en samenleving veranderd wordt, zodat niet de symptomen van armoede, maar de wezenlijke oorzaken van armoede worden aangepakt. Daarom is een fundamentele systeemwijziging onmisbaar. Als we de verandering en transitie willen financieren, moet we ook de financiering veranderen. Ruud zal in de toekomst een aantal inspirerende sessies verzorgen over de ontwikkelingen in de wereld en Nederland in het bijzonder en zal daarbij vitale ideeën en oplossingen aandragen voor de wereld van morgen, inclusief de financiering en andere maatregelen om armoede effectiever te bestrijden en uiteindelijk zelfs uit te bannen.

Houd hiervoor berichtgeving vanuit De Schie in de gaten!